Dəstəmaz almağın
qaydası.
1. Niyyət edilməlidir: “Dəstəmaz alıram qürbətən iləllah”.
2. Alnın tük bitən hissəsindən çənəyə qədər üz
yuyulmalıdır (şəkil 1-2).
Şəkil 1. Şəkil 2.
3. Sağ qol dirsəkdən barmaqların ucuna qədər
yuyulmalıdır (şəkil 3-4).
Şəkil 3. Şəkil 4.
4. Sol əl dirsəkdən
barmaqların ucunadək yuyulmalıdır (şəkil 5-6).
Şəkil 5. Şəkil 6.
5. Sağ əlin içində qalan rütubətlə başın ön hissəsinə məsh çəkilməlidir (şəkil 7).
Şəkil 7.
6. Sağ əldə qalan rütubətlə sağ ayağa, barmaqların
ucundan düz yerədək məsh çəkilməlidir (şəkil 8-9).
Şəkil 8. Şəkil 9.
7. Sol əldə qalan rütubətlə sol ayağa həmin qayda ilə məsh
çəkilməlidir (şəkil 10-11).
Şəkil 10. Şəkil 11.
Baş və ya ayaqlar yaş olarsa, məsh etməzdən qabaq onları
qurulamaq vacibdir. Amma quruladıqdan sonra qalmış rütubətin eybi yoxdur.
Dəstəmazı batil edən
əməllər: 1- sidik, 2- ifrazat, 3- ifrazat məxrəcindən xaric olan mədə
və ya bağırsaq yeli, 4- gözün görmədiyi, qulağın eşitmədiyi yuxu (göz görməsə,
qulaq eşitsə batil olmaz), 5- əqli aradan aparaşn şeylər (huşu itirmə, məst
olma və s.), 6- qadının istihazəsi, 7- qüslu pozan işlər (cənabət kimi).
Dəstəmazın müstəhəb əməlləri.
1-Üzü yumazdan qabaq əlləri yumaq;
2-Ağıza su alıb yaxalamaq;
3-Buruna su alıb yaxalamaq;
4-Aşağıdakı duaları oxumaq:
Dəstəmazın əvvəlində suyu tökərkən desin:
«Bismilləhir-Rahmənir-Rahim. Əlhəmdu lilləhil-ləzi cə᾽ələl-maə
təhurən və ləm yəc᾽əlhu nəcisən».
Yəni: Bağışlayan və mehriban Allahın adı ilə. Bütün həmd
və sitayişlər suyu murdar deyil, pak və pakedici yaradan Allaha məxsusdur.»
Üzü yuyarkən belə desin:
«Allahummə bəyyiz vəchi yəvmə təsvəddu fihil-vüsuhu və
la tusəvvid vəchi yəvmə təbyəzzu fihil-vucuh»
Yəni: Ilahi! Üzlər qaraldığı gündə mənim üzümü ağ et və
üzlər ağardığı gündə mənim üzümü qara etmə.
Sağ qolu yuduqda desin:
«Allahummə ə᾽ətini kitabi biyəmini
vəl-xuldə fil-cinani biyəsari və hasibni hisabən yəsira»
Yəni: Ilahi! Mənim əməl kitabımı sağ əlimə, Behiştdə əbədi
qalmaq üçün icazənaməni isə sol əlimə ver, mənim hesabımı çox yüngül et.
Sol qolu yuduqda desin:
«Allahummə la tu᾽tini kitabi bişimali
vəla təc᾽əlaha
məğlulətən ila unuqi və əuzu bikə min muqəttiatin-niran»
Yəni: Ilahi! Mənim əməl kitabımı sol əlimə vermə və onu
boynumun zəncirinə çevirmə və oddan hazırlanmış paltarlardan Sənə pənah
aparıram.
Başa məsh etdikdə desin:
«Allahummə ğəşşini birəhmətikə və əfvikə və bərəkatik»
Yəni: Ilahi! Məni Öz rəhmət, əfv və bərəkətinlə bürü.»
Ayaqlara məsh etdikdə desin:
«Allahummə səbbitni ələs-sirati yəvmə təzillu
fihil-əqdamu vəc᾽əl sə᾽yi
fima yurzikə ənni»
Yəni: Ilahi! Ayaqlar lərzəyə düşüb titrədiyi zaman məni
siratda sabit saxla, səy və təlaşımı Səni məndən razı edən yollarda qərar ver.
Cəbirə dəstəmazinin
hökmü.
Yaraya, sınmış üzvə bağlanan parça, yara və bu kimi şeylərin
üzərinə qoyulan dərman cəbirə adlanır.
Əgər dəstəmaz üzvlərindən birində yara, çiban, sınıq
olsa belə ki, onun üzü açıq olsa və suyun da ona zərəri olmasa gərək adi
qaydada dəstəmaz alına və bu zaman cəbirə lazım deyil.
Əgər yara və çiban üz və əllərdədirsə və onun üstü
açıqdırsa, suyun onun üzərinə tökməyin zərəri varsa, onda əgər yaş əli çəkməyin
zərəri olmasa ehtiyat vacibə görə yaş əli onun üzərinə çəkib, pak parçanı onun
üzərinə qoyub yenə yaş əli onun üzərinə çəksin və əgər bu əməlin də ziyanı olsa
və yaxud çiban və yaranın yeri nəcis olmuş olsa və yaxud yaş əli çibanın və
yaranın üzərinə çəkə bilməsə gərək yaranın və çibanın ətrafına dəstəmazda
deyildiyi kimi, əlini çəkə və ehtiyat vacibə görə üzərinə parça qoyub yaş əl ilə
üzərinə məsh çəkə. Əgər parçanı üzərinə qoymaq mümkün olmasa yaranın və çibanın
ətrafını yuyub ehtiyat vacibə görə təyəmmüm də etməlidir.
Əgər yara və çiban başın qabağında ya ayaqların üzərindədirsə
və onun üstü açıqdırsa, onların üzərinə məsh edə bilmirsə (yara bütün məsh
yerini tutubsa), yaxud başqa sağlam yerlərdə məsh etmək mümkün olmasa bu halda
ehtiyat vacibə görə pak parçanı onun üzərinə qoyub əlində qalan dəstəmaz suyu
ilə məsh edə; ehtiyat lazıma görə təyəmmüm etməlidir. Əgər parçanı qoymaq
mümkün olmasa məsh çəkmək lazım deyil, amma gərək dəstəmazdan sonra təyəmmüm edə.
Əgər çibanın, yaranın və sınığın üzü bağlı olsa belə ki,
onu açmaq mümkün olsa və suyun da ona zərəri olmasa gərək onu aça və dəstəmaz
ala (bu yaranın və s əldə, üzdə, başın qabağında və yaxud ayaqların üzərində
olmasının fərqi yoxdur).
Əgər yaranın olduğu üzvü açmaq mümkün olsa amma su
vurmağın zərəri olsa o zaman yaş əl ilə onun üzərinə məsh çəkməyin zərəri
olmasa ehtiyat vacibə görə yaş əl ilə onun üzərinə məsh çəkə və sonra pak olan
parçanı onun üzərinə qoyub parça üzərindən də yaş əl ilə məsh çəkə.
|