Peyğəmbər (s) mütə etmişdirmi?

Ola bilər ki, bəzi şəxslər sual versinlər ki, şəriət baxımında müvəqqəti nigah doğrudan da bəyənilərək halal buyurulubsa, görəsən İslam peyğəmbərinin (s) özü bu nigahdan istifadə etmişdirmi?

Əvvəla əziz oxuculara bunu deməliyəm ki, bir şeyin halal və caiz olmasında Həzrət Peyğəmbərin (s) ona əməl etməsi vacib deyil. Çünki İslamda bir çox əməllər var ki, halal və caizdir, amma Peyğəmbər (s) ömründə bir dəfə də olsun onu yerinə yetirməyib. Məsələn, başda Peyğəmbər (s) olmaqla bütün müsəlmanlara caizdir ki, xarici ölkələrə səfər etsinlər və yaxud da halaldır ki, hind toyuğu və ya balıq yesinlər. Fərz edək ki, Peyğəmbər (s) xarici səfərə çıxmayıb və ya yuxarıda qeyd olunanlardan yeməyib, bu o demək deyil ki, əgər bunlar halal olsaydı, Peyğəmbər (s) onlardan istifadə edərdi. Əgər Peyğəmbər (s) xaricə səfərə çıxmağa ehtiyacı olmayıbsa və ya həmin təamlardan yeməyə ehtiyacı olmayıbsa, bu, qeyd edilənlərin haram olmasına dəlalət etməz.

Əgər mütə halal bir əməldirsə, Peyğəmbərin (s) ondan istifadə edib-etməməsinin bu əməlin halal olmasına aidiyyatı yoxdur.  Çünki ola bilər Peyğəmbərin (s) mütə etməyə heç vaxt ehtiyacı olmayıb.

Lakin bunu da qeyd etməliyəm ki, bir çox mötəbər sənədlərə əsasən Peyğəmbər (s) mütə nigahından istifadə etmişdir.

Mərhum Şeyx Səduq rəvayət edir ki, İmam Sadiqin (ə) səhabələrindən birinin mütə etməyə ehtiyacı var idi. Lakin o, mütə etməkdən çəkinirdi. İmam Sadiq (ə) ona buyurdu:

"Zərurət halında ehtiyac duyularsa, insan gərək Allahın əmri, Peyğəmbərin (s) sünnətindən (halal buyurduğu mütədən) istifadə etsin. Çünki mən hər hansı bir kişinin Peyğəmbərin (s) əməl etdiyi sünnətdən istifadə etmədən dünyasını dəyişməsini bəyənmirəm”.

O kişi deyir ki, İmam Sadiqdən (ə) soruşdum:

"Görəsən Peyğəmbər (s) də müvəqqəti nigahdan istifadə etmişdirmi?”.

İmam "Bəli” deyərək, sözünə "Təhrim” surəsinin (3-5-ci ayələrini) "Bir zaman Peyğəmbər öz zövcələrindən birinə (Həfsəyə) gizli bir söz (öz xadiməsi Mariya Qibtiyyə ilə mütə etdiyini) demişdi. (Həfsə) bu sirri (Aişəyə) xəbər verdi (və onlar Peyğəmbər haqqında xoşagəlməz sözlər danışdılar). Allah-Təala onlara xitab edərək buyurdu: "(Ey iki qadın!) Sizin qəlbləriniz (Peyğəmbər haqqında pis fikirləşdiyinizə görə) günaha meyl edib. Elə isə tövbə edin” ayələrini şahid gətirdi” ("Vəsailüş-şiə”, c. 21, həd. 26389; "əd-Durrul-mənsur Siyuti”, c. 6, səh. 241). 

Ola bilsin bəzi oxucularda sual yaransın ki, haradan məlumdur ki, ayədəki iki qadın Aişə və Həfsədir?! Bir çox müfəssirlər bu iki qadının kimliyi barəsində araşdırma aparıblar. Bunlardan bəzisi:

Təbərani və ibn Mərdəveyh ibn Abbasdan rəvayət edirlər ki,  o, həmin ayənin təfsrirində deyir:

"Peyğəmbər (s)  Mariyeyi Qibtiyyə ilə müvəqqəti nigah bağlamışdı. Həfsə bu işdən xəbər tutdu.  Peyğəmbərin (s) bu işi Həfsənin xoşuna gəlmədi. Peyğəmbər (s) Həfsəyə bu işin aralarında qalmasını, hətta Aişəyə də deməməsini tapşırmışdı. Lakin Həfsə buna məhəl qoymaraq Aişəyə xəbər verdi. Onlar Peyğəmbər (s) barəsində bəyənilməyən sözlər danışdılar.  Allah da onlara müraciətlə "Təhrim” 3-5-ci ayələrini nazil etdi”.

İbn Abbas sözünün davamında deyir: "Mən bilirəm ki, Peyğəmbərin (s) mütə etməsindən xoşu gəlməyən iki qadın Həfsə və Aişə idi. Lakin bunu Ömərin dilindən eşitmək mənim üçün daha çox maraqlı idi. Elə buna görə də çalışdırdım ki, bunu Ömərin özündən soruşum. Bir müddət sonra onunla birlikdə həcc səfərinə çıxdıq. Yolda mən və Ömər dəstəmaz almaq üçün camaatdan ayrıldıq. Mən su tökürdüm ki, Ömər əl-üzünü yuyub dəstəmaz alsın. Bu əsnada ondan "Təhrim” surəsinin 3-5-ci ayələrində zikr olunan iki qadının kim olduğunu soruşdum. Ömər mənim sualıma təəccüb edərək dedi: "Əcəb sual verirsən, ibn Abbas!” (Sanki verdiyim sualdan xoşu gəlmədi)  Sonra dedi: "O iki qadın Həfsə və Aişədir” ("Təfsirul-kəşşaf”, Zəməxşəri, c. 4, səh. 566; "əl-Mizan”, Təbatəbai, c. 19, səh. 339).

Yuxarıda qeyd olunanlara əsasən İslam Peyğəmbəri (s) müvəqqəti nigahdan istifadə etmişdir. Bununla yanaşı Peyğəmbərin (s) canişini Əli ibn Əbu Talib (ə) də bu nigahdan istifadə etmişdir.

İbn Babəveyh mötəbər sənədlərlə rəvayət edir ki, "Əmir əl-möminin Əli (ə) Kufədə olarkən Bəni-Nəhşəl qəbiləsindən olan bir xanımla müvəqqəti nigah qurmuşdur” ("Vəsailüş-şiə”, c. 21, həd. 26378).

Əli Hicrani Təbrizi "İslamda müvəqqəti nigah" kitabından